ГIалгIай кIанат - визза къонах; гIалгIай йоI - цIеначул сов!
Таханар кагий нахаг хьажача, ва да дай аьле, во цIогIа эхкаргда багар, сел чIоагIа ужаш хувцабенна болаш. ТIагIоллара куц, цара тIадувхар, ийрча оамал, доаца эздел, дIахьо мел дар дагар де эшаш а доацаш. Цхьаккха даи нанаи боацаш хьалкхийнача мо-м я из тахан хьалкхувш йола зIамаларч, цара дечунг теркам беча, эздела-м хац тхона, буслба дин цара дегIан мосалга хьокхадан дале йоккха тамаше йолаш хетало цкъа йолача хана.
Иштта даггара боаржаш латт вай мехк гIаьли-увзархой, махатохархой, маIазудалхой, къаракъахой маIачарн юкъе; кхалчарн юкъе кхаппай оамал чулоацараш гучабаьлач, кхы вогIадар эхь тIакхоачар ца эшаш соц къаман гIулакха. Бусулба ди дIатетта лелараш бац кIезига-м, вешта цу бусулба дина тIехьа шоай Iаьржа аматаш лечкъадеш лелараш дика тоъала-м ба, вай зIамига гIалгIай мехке. Аргда цхьачар зама хувцаяьннай, бакъа-м да из заман сурт хувцдараш вай воаша-м да.
Каш уллаш бола дай сел дукха цига кIалтардувлаш оттар бахьан долаш тIехьках дом мара кхы хIам дисса хургдац, цара сийнах изза мо даь халкъалаьттан куцах а. Царна тIагIолла тугаш детташ лелаш вай а да, царах къаьнар фаьлга хеташ, цара искарах цхьаккха дош ца хеташ а. Цу тайпар оамал вай моастагIашт дика хеташ хьайоагIаш а я, хIана аьлча вайна тIехьатоха хIам доацаш уж кхест дукха ха яьннай, хIаьта таханар деношк тIехьадеттара меттал, вай дувцал мара бац ужаши вай къам мел гоам хьабоагIаш бола нахи. Наьха мехкашт бехка тIабалла лаьрхIа вай а да, цхьабакъда, шоаша а дац баш дикабарах, вай кагийча наха адамлен мотт а хац, эздел яхар царна хIаьта а вета а хац, во оттамле я вайна юкъе латтар, дIахьо иштта хуле, дикагIа хургда аьнна тхона вIалла хеташ дац-кх.
Иштта Мосалкхе а дайзтар вай во сибат цига хьарца лела гIалгIай зIамаларчо, шоай дарах чIоагIа доккха толам хеташ, эрсой хинна лелаш вокхабараш а ба, гIалгIайх хьакхийта гIалгIа ва со аьнна мара кхы хIамма а доацаш. Шоай дай сий цара доацадоре, дика гIулакха-м дора, цу тайпар во хIамаш леладеш лелаш бола йовсарал баьнна кагий нах. Аьропе бахараш дувца эшаш а дац, цига-м ба шоай малаш ба бицбенна шортта лелаш, из мерза жIана вахар хоза хеташ халкъа ракх яхка багIаш. Ца хаьттач Iелургдац, уж кагий нах боккхий хилач, царах мала тхьамда хургва, мала къаман турпалхо гучваргва, даьра хьахетара ковбеш котамаш царах ца еле, тамашийна да-кх царах къонахий хургбале, кхахппал яьнна лела вай мехкарий а ноаной хинна оттаргбале а.
Уж йиткъа хачеш тIаювхаш лела бола маIасалгаш, пхьарсаши накъи йила лела мехкарий, из кIезига а хеташ тIалотаяь мIараши вампалаш диц а даь, бата хьийкха баткIайлорги дакъсуртах кхера ца везаш, ма хоза кагий нах ба-кх вай тахан гIалгIай мехк хьалкхувш, кхы ала совгIа хIама доацаш. Селхан Iаьмрикай йовсарала вай делаш даьгIа дале а, хIаьта тахан воаех дела ца дезаш мара оттабийра вай вай даьш изза мо ноаной а сибаташ. Мукъам хазач маймалаш мо кхувсалуш, лоаца кочамаш йиха, шоай киташ хьахьокхаш, цунах гIалгIай хьалхар хеташ лелаш йола тIехье а, яха оаха-м, цара эздел даларе, шорттига латтаргбар, нах бела а ца беш, боккхача нахий бIаргаш бIоагIар а ца доахаш.
Ма диссадац-кх эздел вай кагийча наха юкъе, бехк бац, цхьа бола боккхий нах а ба вай из эздел тIоаргац чу сома чIега кIала дилла безам болаш. ЗIамаларч сел даькъаза яьнн лелар, вIалла цецвалла везаш хIама-м дац. Иман доацаш, гIулакха дега чу соца ца луш, дай эзделах дош ца хеташ сахьаташ тIамакхоачалд вай ираз дайна лелача къама.
http://06region.ru/blogs/988-ийрчлуш-латт-вай-кагий-нах
